Het Openbaar Ministerie (OM) is een essentieel onderdeel van het Nederlandse rechtssysteem en heeft als taak om strafbare feiten op te sporen en te vervolgen. Het is een onafhankelijke instantie die de belangen van de samenleving behartigt en de rechtsstaat beschermt. Het OM is echter niet zozeer kieskeurig, maar hanteert een selectieproces bij het beslissen welke zaken wel of niet vervolgd worden.
Het OM heeft beperkte middelen en capaciteit, waardoor het niet mogelijk is om alle strafbare feiten te vervolgen. Daarom moet het OM keuzes maken en prioriteiten stellen. Het selectieproces begint met een eerste beoordeling van de aangifte of melding van een strafbaar feit. Hierbij wordt gekeken naar de ernst van het feit, de bewijsbaarheid en de proportionaliteit van een mogelijke straf.
Het OM hanteert verschillende richtlijnen en criteria bij het maken van de selectie. Een belangrijk criterium is de ernst van het strafbare feit. Ernstige misdrijven, zoals moord, verkrachting of georganiseerde criminaliteit, hebben over het algemeen een hogere prioriteit dan lichtere vergrijpen, zoals winkeldiefstal of belediging. Het OM richt zich voornamelijk op zaken waarin de maatschappelijke impact groot is en waarbij het noodzakelijk is om de dader te vervolgen.
Daarnaast speelt ook de bewijsbaarheid van een strafbaar feit een rol bij de selectie. Het OM moet een redelijke kans hebben om het strafbare feit te bewijzen voor een rechter. Als er onvoldoende bewijs is of de bewijslast te zwak is, kan het OM besluiten om een zaak niet te vervolgen. Dit betekent niet dat het OM kieskeurig is, maar eerder dat het de noodzaak van een sterke zaak erkent om een redelijke kans op veroordeling te waarborgen.
Daarnaast wordt ook gekeken naar de proportionaliteit van een mogelijke straf. Een overtreding waarbij een kleine overtreding is begaan, kan bijvoorbeeld resulteren in een boete of een lichtere straf, terwijl een ernstig misdrijf zoals moord kan leiden tot een gevangenisstraf. Het OM hanteert richtlijnen die de strafeis bepalen, maar er is altijd ruimte voor individuele afwegingen in specifieke zaken.
Hoewel het OM keuzes moet maken in de zaken die het wel of niet vervolgt, is het belangrijk om te benadrukken dat dit niet betekent dat het OM willekeurig of kieskeurig te werk gaat. Het OM heeft een belangrijke rol in het handhaven van de rechtstaat en het beschermen van de samenleving. Door het maken van selecties kan het OM efficiënter en effectiever te werk gaan, waarbij de zaken met de grootste maatschappelijke impact en de beste kans op succesvolle vervolging prioriteit krijgen.